Astronomen leggen voor het eerst schokgolf van supernova vast
Wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd de schokgolf afkomstig van een exploderende ster vast te leggen bij zichtbaar licht. Tot nu toe konden astronomen het fenomeen slechts gadeslaan door het verzamelen van röntgenstralen die worden uitgezonden door een supernova. De waarneming van een supernova bij zichtbaar licht is dan ook een primeur en stelt wetenschappers in staat om meer informatie over deze schokgolven te verzamelen.
Geluk
De Kepler-ruimtetelescoop legde drie jaar lang elke 30 minuten het licht van 500 sterrenstelsels vast. Hierdoor slaagde NASA erin de initiële schokgolf van de ster KSN 2011d waar te nemen. Deze schokgolf duurde slechts twintig minuten, waardoor het een klein mirakel mag heten dat de telescoop het moment kon vastleggen.
“We waren eigenlijk naar een andere exploderende ster aan het kijken, toen de explosie plaatsvond in hetzelfde stuk ruimte en op het hetzelfde moment dat we aan het kijken waren. We hebben erg veel geluk gehad,” vertelt dokter Brad Tucker aan het Australische ABC News.
Implosie
Een supernova kan op twee manieren plaatsvinden. Een ster kan in de eerste plaats materiaal van een nabijgelegen buur verzamelen, zodat uiteindelijk een enorme nucleaire reactie plaatsvindt. De supernova die door de wetenschappers werd waargenomen, werd echter veroorzaakt doordat de ster zonder nucleaire brandstof kwam te zitten.
Voor een type II supernova moet de ster minstens acht keer zo zwaar zijn dan de zon. Eenmaal alle waterstof in zijn kern is opgebruikt, zal de ster helium gebruiken als brandstof en daarna koolstof. Hierdoor worden er steeds zwaardere metalen gevormd in de kern van de ster, terwijl de buitenkant lichtere elementen bevat. Eenmaal de kern een zekere hoeveelheid massa overschrijdt, zal de ster imploderen, waarna het kernmateriaal de ruimte wordt in gekatapulteerd.
Mysterie
De KSN 2011d bevond zich op zo’n 1,2 miljard lichtjaren van de aarde en had een diameter die bijna 500 keer groter was dan de zon. Behalve de supernova van deze ster, slaagden de wetenschappers er eveneens in de explosie van KSN 2011a waar te nemen. Deze ster is ‘slechts’ 300 keer zo groot als de zon en bevindt zich eveneens op 1,2 miljard lichtjaren van onze thuisplaneet.
De waarneming van een tweede supernova zorgt echter voor een mysterie. Slechts één van de twee supernovae vertoonde namelijk een schokgolf. Wetenschappers vermoeden dat een gaswolk de schokgolf van KSN2011a aan het zicht onttrok.
Wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd de schokgolf afkomstig van een exploderende ster vast te leggen bij zichtbaar licht. Tot nu toe konden astronomen het fenomeen slechts gadeslaan door het verzamelen van röntgenstralen die worden uitgezonden door een supernova. De waarneming van een supernova bij zichtbaar licht is dan ook een primeur en stelt wetenschappers in staat om meer informatie over deze schokgolven te verzamelen.
Geluk
De Kepler-ruimtetelescoop legde drie jaar lang elke 30 minuten het licht van 500 sterrenstelsels vast. Hierdoor slaagde NASA erin de initiële schokgolf van de ster KSN 2011d waar te nemen. Deze schokgolf duurde slechts twintig minuten, waardoor het een klein mirakel mag heten dat de telescoop het moment kon vastleggen.
“We waren eigenlijk naar een andere exploderende ster aan het kijken, toen de explosie plaatsvond in hetzelfde stuk ruimte en op het hetzelfde moment dat we aan het kijken waren. We hebben erg veel geluk gehad,” vertelt dokter Brad Tucker aan het Australische ABC News.
Implosie
Een supernova kan op twee manieren plaatsvinden. Een ster kan in de eerste plaats materiaal van een nabijgelegen buur verzamelen, zodat uiteindelijk een enorme nucleaire reactie plaatsvindt. De supernova die door de wetenschappers werd waargenomen, werd echter veroorzaakt doordat de ster zonder nucleaire brandstof kwam te zitten.
Voor een type II supernova moet de ster minstens acht keer zo zwaar zijn dan de zon. Eenmaal alle waterstof in zijn kern is opgebruikt, zal de ster helium gebruiken als brandstof en daarna koolstof. Hierdoor worden er steeds zwaardere metalen gevormd in de kern van de ster, terwijl de buitenkant lichtere elementen bevat. Eenmaal de kern een zekere hoeveelheid massa overschrijdt, zal de ster imploderen, waarna het kernmateriaal de ruimte wordt in gekatapulteerd.
Mysterie
De KSN 2011d bevond zich op zo’n 1,2 miljard lichtjaren van de aarde en had een diameter die bijna 500 keer groter was dan de zon. Behalve de supernova van deze ster, slaagden de wetenschappers er eveneens in de explosie van KSN 2011a waar te nemen. Deze ster is ‘slechts’ 300 keer zo groot als de zon en bevindt zich eveneens op 1,2 miljard lichtjaren van onze thuisplaneet.
De waarneming van een tweede supernova zorgt echter voor een mysterie. Slechts één van de twee supernovae vertoonde namelijk een schokgolf. Wetenschappers vermoeden dat een gaswolk de schokgolf van KSN2011a aan het zicht onttrok.
