NASA lanceert Orion op gigantische raket

De weg naar Mars is lang. Niet enkel in afstand, maar ook in termen van de ongeziene verwezenlijkingen die ervoor nodig zijn. Terwijl NASA ruimtevaart naar dichtbije locaties zoals het ISS uitbesteedt, werkt de organisatie wel zelf verder om op termijn een mens op de rode planeet te krijgen.

Daarvoor is eerst en vooral een ruimteschip nodig. Orion heet dat tuig en NASA werkt er al lang aan. Het afgelopen jaar onderging de Orioncapsule verschillende testen met de hulp van vliegtuigen binnen onze atmosfeer, maar als alles goed loopt is het vandaag tijd voor de vuurdoop.

NASA zal zijn ruimteschip voor het eerst (onbemand) de ruimte in sturen om te kijken of de theoretische verwachtingen zich ook vertalen in praktijksucces. Systemen zoals de parachute konden vlot binnen de dampkring getest worden, maar om na te gaan of Orion bestand is om de gevaarlijkste fases van een ruimtemissie te overleven is een testlancering noodzakelijk.

Die gevaarlijke momenten zijn de lancering zelf, het loskoppelen van de verschillende trappen in de vlucht, en de terugkeer naar de aarde. Bij het binnenkomen van de dampkring moet het hitteschild van Orion vlot overweg kunnen met temperaturen boven de 2000 graden Celsius.

In de ruimte zal bovendien het navigatiesysteem getest worden. Orion moet twee toertjes rond onze aardbol draaien alvorens terug te keren waarvan één keer in een elliptische baan met een apoapsis van ongeveer 5800 kilometer. Ter vergelijking: het ISS zweeft boven onze hoofden op een afstand van 431 kilometer. Op die hoogte is er sterkere kosmische straling, en ook daar moet het ruimteschip tegen bestand zijn. De hele vlucht moet ongeveer vier uur en dertig minuten duren.

Orion is niet klein. Het schip is gebaseerd op de oude Apollocapsules en moet dienst doen voor lange reizen. Er is dus een stevige raket nodig om het geheel de ruimte in te duwen. Voor missies naar de maan en Mars ontwikkelt NASA het inspirerend benaamde Space Launch System (SLS), een raket van het kaliber van de torenhoge Saturn V van weleer.

Die kolos is nog lang niet klaar, en dus staat Orion vandaag gemonteerd boven op een Delta IV Heavy van United Launch Alliance: de grootste en zwaarste booster die de VS ter beschikking heeft.

Met een hoogte van ongeveer 70 meter is de Delta V een stuk imposanter dan onder andere Europas Ariane 5 (50 meter) en Ruslands Soyuz (45 meter) maar vooral in de breedte onderscheidt de Delta IV zich. De twee boosters aan de zijkant zijn groot genoeg om op zichzelf een raket te zijn.

Als alles goed gaat vertrekt Orion om vijf na één vanmiddag (onze tijd). De lancering van de eerste stap van de mensheid richting een bezoekje aan Mars is live te volgen op NASA-tv via deze link. De livestream is al bezig, voor wie niet kan wachten en de grote raket nu al wil bewonderen.

Op het moment van dit schrijven wordt hij volgetankt met zo’n 739 ton aan brandstof. Slecht weer kan echter roet in het eten gooien. NASA heeft vandaag twee uur en 39 minuten de tijd om Orion te lanceren, maar mocht het hard regenen of waaien dan wordt de test alsnog uitgesteld naar vrijdag of zaterdag.

Update 14u10: Nadat een bootje de veiligheidszone rond Cape Canaveral was binnengedrongen werd de lancering met twintig minuten uitgesteld. Twee nieuwe pogingen werden automatisch stop gezet op iets minder dan T-4 minuten. De wind op de grond overschrijdt momenteel de aanvaardbare normen. Zodra de wind gaat liggen wordt een nieuwe poging ondernomen. NASA heeft nog ongeveer anderhalf uur om de raket de lucht in te krijgen. Jong als Orion is wordt het thuis verwacht voor het donker, zodat NASA de landing in optimale omstandigheden en bij daglicht kan waarnemen.

Update 15u10: Het tijdsluik waarin NASA Orion vandaag kan lanceren wordt steeds kleiner. Een klep van de waterstoftank van de middelste booster werkt echter niet naar behoren. Technici sleutelen aan het probleem. Vermoedelijk gaat het op een klein deffect. De kans dat de lancering naar morgen wordt uitgesteld wordt stilaan reëel. Een grote ramp is dat niet, het is helemaal niet ongewoon dat een lancering dagen en, in sommige extreme gevallen, zelfs weken wordt uigesteld. De problemen tonen nog maar eens aan hoeveel zaken perfect moeten lopen om een veilige lancering te garanderen.

Update 15u44: Het zogenaamde launch window is dicht. Technische problemen, wind en een bootje zorgde er voor dat de historische lancering niet plaatsvond vandaag. Morgen probeert NASA nog een keer.

Update 5/12, 13u30: Vandaag heeft NASA meer geluk. Exact om 5 na 7 lokale tijd vertrok Orion op z"n historische testvlucht.

De weg naar Mars is lang. Niet enkel in afstand, maar ook in termen van de ongeziene verwezenlijkingen die ervoor nodig zijn. Terwijl NASA ruimtevaart naar dichtbije locaties zoals het ISS uitbesteedt, werkt de organisatie wel zelf verder om op termijn een mens op de rode planeet te krijgen.

Daarvoor is eerst en vooral een ruimteschip nodig. Orion heet dat tuig en NASA werkt er al lang aan. Het afgelopen jaar onderging de Orioncapsule verschillende testen met de hulp van vliegtuigen binnen onze atmosfeer, maar als alles goed loopt is het vandaag tijd voor de vuurdoop.

NASA zal zijn ruimteschip voor het eerst (onbemand) de ruimte in sturen om te kijken of de theoretische verwachtingen zich ook vertalen in praktijksucces. Systemen zoals de parachute konden vlot binnen de dampkring getest worden, maar om na te gaan of Orion bestand is om de gevaarlijkste fases van een ruimtemissie te overleven is een testlancering noodzakelijk.

Die gevaarlijke momenten zijn de lancering zelf, het loskoppelen van de verschillende trappen in de vlucht, en de terugkeer naar de aarde. Bij het binnenkomen van de dampkring moet het hitteschild van Orion vlot overweg kunnen met temperaturen boven de 2000 graden Celsius.

In de ruimte zal bovendien het navigatiesysteem getest worden. Orion moet twee toertjes rond onze aardbol draaien alvorens terug te keren waarvan één keer in een elliptische baan met een apoapsis van ongeveer 5800 kilometer. Ter vergelijking: het ISS zweeft boven onze hoofden op een afstand van 431 kilometer. Op die hoogte is er sterkere kosmische straling, en ook daar moet het ruimteschip tegen bestand zijn. De hele vlucht moet ongeveer vier uur en dertig minuten duren.

Orion is niet klein. Het schip is gebaseerd op de oude Apollocapsules en moet dienst doen voor lange reizen. Er is dus een stevige raket nodig om het geheel de ruimte in te duwen. Voor missies naar de maan en Mars ontwikkelt NASA het inspirerend benaamde Space Launch System (SLS), een raket van het kaliber van de torenhoge Saturn V van weleer.

Die kolos is nog lang niet klaar, en dus staat Orion vandaag gemonteerd boven op een Delta IV Heavy van United Launch Alliance: de grootste en zwaarste booster die de VS ter beschikking heeft.

Met een hoogte van ongeveer 70 meter is de Delta V een stuk imposanter dan onder andere Europas Ariane 5 (50 meter) en Ruslands Soyuz (45 meter) maar vooral in de breedte onderscheidt de Delta IV zich. De twee boosters aan de zijkant zijn groot genoeg om op zichzelf een raket te zijn.

Als alles goed gaat vertrekt Orion om vijf na één vanmiddag (onze tijd). De lancering van de eerste stap van de mensheid richting een bezoekje aan Mars is live te volgen op NASA-tv via deze link. De livestream is al bezig, voor wie niet kan wachten en de grote raket nu al wil bewonderen.

Op het moment van dit schrijven wordt hij volgetankt met zo’n 739 ton aan brandstof. Slecht weer kan echter roet in het eten gooien. NASA heeft vandaag twee uur en 39 minuten de tijd om Orion te lanceren, maar mocht het hard regenen of waaien dan wordt de test alsnog uitgesteld naar vrijdag of zaterdag.

Update 14u10: Nadat een bootje de veiligheidszone rond Cape Canaveral was binnengedrongen werd de lancering met twintig minuten uitgesteld. Twee nieuwe pogingen werden automatisch stop gezet op iets minder dan T-4 minuten. De wind op de grond overschrijdt momenteel de aanvaardbare normen. Zodra de wind gaat liggen wordt een nieuwe poging ondernomen. NASA heeft nog ongeveer anderhalf uur om de raket de lucht in te krijgen. Jong als Orion is wordt het thuis verwacht voor het donker, zodat NASA de landing in optimale omstandigheden en bij daglicht kan waarnemen.

Update 15u10: Het tijdsluik waarin NASA Orion vandaag kan lanceren wordt steeds kleiner. Een klep van de waterstoftank van de middelste booster werkt echter niet naar behoren. Technici sleutelen aan het probleem. Vermoedelijk gaat het op een klein deffect. De kans dat de lancering naar morgen wordt uitgesteld wordt stilaan reëel. Een grote ramp is dat niet, het is helemaal niet ongewoon dat een lancering dagen en, in sommige extreme gevallen, zelfs weken wordt uigesteld. De problemen tonen nog maar eens aan hoeveel zaken perfect moeten lopen om een veilige lancering te garanderen.

Update 15u44: Het zogenaamde launch window is dicht. Technische problemen, wind en een bootje zorgde er voor dat de historische lancering niet plaatsvond vandaag. Morgen probeert NASA nog een keer.

Update 5/12, 13u30: Vandaag heeft NASA meer geluk. Exact om 5 na 7 lokale tijd vertrok Orion op z"n historische testvlucht.