Review: de nieuwe Apple iPad

Apple spreekt in zijn marketing niet van ‘revolutionair’ maar wel van ‘resolutionary’. Een woord dat het bedrijf zelf heeft uitgevonden en dat een beetje flauw overkomt, maar het verwijst wel duidelijk naar dé grote vernieuwing van de nieuwe iPad. We hebben het natuurlijk over het befaamde Retina-scherm, waar we al bij de iPhone 4 kennis mee hebben gemaakt. Daarover zo dadelijk meer, maar eerst: hoe zit het met het design?

De eerste iPad zette twee jaar geleden de toon voor wat de beste vorm en het beste concept voor een tablet is. De iPad 2 week nauwelijks af van dat succesrecept en eigenlijk is hetzelfde waar voor de nieuwste iteratie. Van ver lijken de eerste iPad, iPad 2 en deze iPad (officieel mogen we niet ‘iPad 3’ zeggen, maar we gaan het af en toe toch doen) nagenoeg identiek.

Vooraf waren er geruchten dat de nieuwe iPad geen Thuis-knop meer zou hebben, maar dat klopt dus niet. De iPad blijft een toestel met een 9,7-inch scherm, met daarrond een zwart of wit kader en afgeronde zijkanten. De volumeknoppen en de schuifknop om de iPad te vergrendelen of het geluid te dempen (naargelang jouw voorkeur) staan nog altijd op dezelfde plaats. Hetzelfde is waar voor de aan/uit-knop. 

Is 100 gram belangrijk?
Maar er zijn toch enkele belangrijke verschillen. De opvallendste, als je de nieuwe iPad voor het eerst oppikt, is het toegenomen gewicht. De nieuweling is beduidend zwaarder en daar is een reden voor: de capaciteit van de batterij is min of meer verdubbeld en draagt dus veel meer gewicht mee.

En toch: met zijn 660 gram voor het 3G/4G-model is de iPad 3 toch nog heel wat lichter dan de eerste versie. Ter vergelijking: de concurrerende Galaxy Tab 10.1 van Samsung weeg 565 gram, wat ongeveer hetzelfde is als de flinterdunne AT200 van Toshiba. De nieuwe iPad is trouwens ook iets dikker dan zijn voorganger.

Hoe belangrijk zijn die verschillen nu, aangezien het toch maar gaat om 100 gram verschil en enkele millimeters? Echt significant kan je het niet noemen, zeker niet als je de iPad (of een andere tablet) voornamelijk in de sofa gebruikt. Alleen als je effectief heel de dag een iPad in de hand neemt, kan je het merken. Of er dan ook sprake is van ‘last’ is nog een andere zaak.

Dubbel zo scherp
Toen de iPad 3 de redactieruimte binnenwaaide, was ik er persoonlijk erg op gebrand om het Retina-scherm te vergelijken met het scherm van de iPad 2. Veel collega’s deelden die interesse, met als gevolg dat iedereen rond de twee tablets stond te drummen – en ook wel wat verder van de schermen stond dan bij normaal gebruik. Op dat moment zorgde het nieuwe scherm niet voor een ‘wow-gevoel’. De twee schermen leken nauwelijks van elkaar te verschillen. Oké, het scherm van de nieuwe iPad leek wat feller en gesatureerder, maar verder was het verschil toch eerder bescheiden.

Dat is natuurlijk geen toeval: hoe verder je van een scherm staat, hoe minder pixels je nodig hebt om een ‘Retina’-gevoel te krijgen. Daarom ook dat je bij een 40-inch televisie met ‘slechts’ 1.920 bij 1.080 op enkele meters afstand nauwelijks individuele pixels kan onderscheiden.

Neem je de iPad ter hand en legt je hem naast de iPad 2 op een normale kijkafstand (laat ons zeggen, ergens tussen 40 en 60 centimeter) dat is de impact van die 2.048 bij 1.536 beeldpunten groter. Letters worden haarscherp getoond en ook foto’s lijken iets meer detail te bieden. Bij foto’s vind ik de wat gesatureerde kleuren lichtjes storend, maar veel mensen zullen waarschijnlijk net appreciëren dat beelden van het scherm lijken te spatten. Net zoals sommige mensen de wat warmere kleuren van een Canon-camera verkiezen boven de neutralere registratie van een doorsnee Nikon.

Zeker bij tekstgerichte apps als Instapaper, Reeder of Kindle (niet toevallig drie van mijn favorieten), mails en webpagina’s met veel tekst is de meerwaarde van het Retina-scherm reëel. Kijk je dan naar dezelfde inhoud met een iPad 2-scherm, dan zal je letters op dat toestel opeens onscherp en minder aangenaam vinden.

Het effect van de vergelijking speelt hier wel sterk. Elke audioliefhebber kan je vertellen dat je eigen audio-apparatuur perfect goed kan klinken tot je ze naast  iets beter (en wellicht veel duurder) zet. Pas dan realiseer je vaak wat er ontbreekt in de klank van je huidig audiosysteem. Hetzelfde is waar bij de nieuwe iPad. Als je tevreden bent over het beeld van de iPad 2, moet je dus vooral gewoon bij de oude versie blijven én zeker niet beginnen te vergelijken.

Games en apps
Het effect van het Retina-scherm is ook minder uitgesproken bij games. Bij Real Racing 2 HD bijvoorbeeld – een van de eerste games om voor de nieuwe iPad te worden aangepast – is het tijden het racen heel moeilijk om een verschil te zien. Sommige zaken zoals de balustrades aan de zijkant van de weg of de spandoeken die over de racetrack hangen bevatten meer detail, dat wel. En ook de statische menu’s zien er veel gedetailleerder uit. Maar tijdens een race – veel beweging op het scherm dus – valt dat minder op.

Infinity Blade II is op dit moment wellicht het spel dat de iPad het meest op proef stelt. Het is een game met veel relatief statische momenten, tussen de zwaardgevechten door. Op die momenten zie je goed wat het Retina-scherm én de extra grafische kracht van de nieuwe iPad toevoegt. Er is meer detail, maar er zijn ook wat meer visuele effecten. Overigens, zelfs op de nieuwe iPad schokt Infinity Blade II lichtjes van tijd tot tijd, wat wel verbaast. Je zou denken dat de makers hun game zouden tweaken om het altijd vloeiend te houden.

Kortom, het retina-scherm heeft weldegelijk een meerwaarde, maar het is zeker niet noodzakelijk om puur daarvoor je iPad te upgraden. Zoals gezegd, het is vooral een interessante upgrade als je iemand bent die veel tekst – in welke vorm dan ook – consumeert.

Nog een mogelijke reden om te upgraden is dat je een iPad vaak gebruikt om foto"s te retoucheren, bijvoorbeeld net nadat je ze geïmporteerd hebt met de Camera Connection Kit. Niet toevallig brengt Apple net nu een iOS-vertaling van iPhoto uit. Deze app werkt uiteraard ook op de iPad 2 (maar niet op de eerste editie), net zoals andere uitstekende beeldwerkers als Snapseed of Filterstorm Pro. iPhoto is echter geoptimaliseerd voor het Retina-scherm; het extra detail dat dit scherm biedt is wel nuttig.

Overigens kan iOS iets dat veel andere fotobewerker-apps niet kunnen: werken met foto"s tot 19 megapixel. Omdat er veel te vertellen is over iPhoto voor iOS, kan je hier binnenkort een volledige review lezen vanuit het perspectief van fotomagazine Shoot-hoofdredacteur Erik Derycke.

Het Retina-scherm is niet natuurlijk niet het enige nieuwe aan de iPad 3. Onder de motorkap zit nu de A5X-chip. Die blijft een dualcore-processor bevatten (net zoals de iPad 2), maar is uitgebreid met een quad-core grafische chip. Het werkgeheugen is naar het verluidt verdubbeld naar 1.024 MB. Het nettoresultaat van die ingrepen is dat de nieuwe iPad toch kwieker reageert, zeker vergeleken met de eerste iPad in combinatie met iOS 5.x.

4G
Zoals bekend is de toevoeging van 4G weinig relevant voor Europese consumenten. Niet alleen zijn er nauwelijks LTE-netwerken bij ons, ze opereren op andere frequenties dan in de VS. Schijnbaar is de draadloze chip in de nieuwe iPad niet compatibel met de Europese frequenties. Als dat daadwerkelijk het geval blijkt te zijn, dan zou dat toch een opmerkelijke misser zijn van Apple.

Toch haal je nu al een snelheidswinst bij het surfen. Diezelfde 4G-chip presteert immers ook beter via 3G. Het hangt allemaal wat af van de operator (want heel wat mobiele netwerken beperken de datasnelheid), maar anekdotisch bewijs lijkt er op te wijzen dat je ongeveer 1,5 tot 2 keer sneller data binnenhaalt met de nieuwe iPad.

Een derde grote vernieuwing is de nieuwe camera. Of toch achteraan, waar we nu een 5-megapixelcamera vinden. Die kan nu trouwens ook in 1.080p-formaat filmen, waar de vorige iPad het met 720p moest stellen. Je moet er niet aan twijfelen: de nieuwe iPad produceert veel betere foto’s dan zijn voorganger, al blijft de vraag of er eigenlijk wel iemand een tablet gebruikt om kiekjes te maken. De kleine sensor die in dergelijke apparaten wordt gebruikt levert sowieso minder goede kwaliteit dan een van de betere compactcamera"s.

Gebruik je toch een iPad om te fotograferen, dan heb je nu wel een redelijke kans om een acceptabele foto te maken. Dat was vroeger anders.

Zwaarder en warmer
En zo komen we terug bij het hogere gewicht en de grotere batterij in de nieuwe iPad. Beide zijn vooral het logisch gevolg van het gebruik van het pixelrijke en gulzig Retina-scherm. De autonomie zou – met dank aan de grotere batterij – even goed moeten zijn als bij de iPad 2. Afgaande op de eerste tests die wij uitvoerden lijkt dat te kloppen, met de nuancering dat de tien uur die Apple belooft bij intens WiFi- en 3G-gebruik toch iets te optimistisch zijn.

Zeer merkbaar is dat de nieuwe iPad tijdens het gebruik relatief warm wordt. Niet verbrand-je-handen-heet, maar voelbaar. Metingen uitgevoerd door media als Tweakers.net en de Amerikaanse consumentenbond stellen dat de nieuwe iPad ongeveer 34 graden warm kan worden.

Qua comfort is dat zeker geen probleem, maar de vraag is wel of de iPad daardoor niet sneller oververhit raakt. Sowieso kon dat ook bij oude iPads, bijvoorbeeld als je het toestel op een warme zomerdag in de volle zon zou gebruiken. Vaak kwam dat niet voor – alleen al omdat je in de volle zon nauwelijks iets ziet op het spiegelende iPad-scherm – maar misschien zien we dat wel vaker opduiken bij de nieuwe versie.

Finaal oordeel
Veel mensen waren om een of ander reden teleurgesteld toen Apple de nieuwe iPad presenteerde. Bizar eigenlijk, want op zich heeft Apple net gedaan wat je kon verwachten: de iPad updaten met een aantal zaken die er voor zullen zorgen dat het de nummer één blijft in de tabletmarkt.

De iPad 2 blijft overigens gewoon verkrijgbaar, maar wel aan een lagere prijs. Dat betekent dat je bij Apple voortaan kan kiezen tussen een degelijke tablet voor een scherpe prijs en een iPad voor de vertrouwde kostprijs, maar wel met een veel beter scherm. Tegelijkertijd legt de nieuwe prijssetting van de iPad 2 het vuur aan de schenen bij Android-concurrenten, die tot op heden vaak hun prijspunten afstemden op de "normale" prijs van de Apple-tablet.

Ik vermoed daarom stilletjes dat iedereen die in de winkel de twee iPad"s naast elkaar ziet, niet zal twijfelen om die 80 euro extra te spenderen aan de nieuwe iPad. Een goede reflex, want voor die beperkte meerprijs krijg je een tablet met een (voorlopig) ongeëvenaard scherm die bovendien iets sneller reageert. 

Apple spreekt in zijn marketing niet van ‘revolutionair’ maar wel van ‘resolutionary’. Een woord dat het bedrijf zelf heeft uitgevonden en dat een beetje flauw overkomt, maar het verwijst wel duidelijk naar dé grote vernieuwing van de nieuwe iPad. We hebben het natuurlijk over het befaamde Retina-scherm, waar we al bij de iPhone 4 kennis mee hebben gemaakt. Daarover zo dadelijk meer, maar eerst: hoe zit het met het design?

De eerste iPad zette twee jaar geleden de toon voor wat de beste vorm en het beste concept voor een tablet is. De iPad 2 week nauwelijks af van dat succesrecept en eigenlijk is hetzelfde waar voor de nieuwste iteratie. Van ver lijken de eerste iPad, iPad 2 en deze iPad (officieel mogen we niet ‘iPad 3’ zeggen, maar we gaan het af en toe toch doen) nagenoeg identiek.

Vooraf waren er geruchten dat de nieuwe iPad geen Thuis-knop meer zou hebben, maar dat klopt dus niet. De iPad blijft een toestel met een 9,7-inch scherm, met daarrond een zwart of wit kader en afgeronde zijkanten. De volumeknoppen en de schuifknop om de iPad te vergrendelen of het geluid te dempen (naargelang jouw voorkeur) staan nog altijd op dezelfde plaats. Hetzelfde is waar voor de aan/uit-knop. 

Is 100 gram belangrijk?
Maar er zijn toch enkele belangrijke verschillen. De opvallendste, als je de nieuwe iPad voor het eerst oppikt, is het toegenomen gewicht. De nieuweling is beduidend zwaarder en daar is een reden voor: de capaciteit van de batterij is min of meer verdubbeld en draagt dus veel meer gewicht mee.

En toch: met zijn 660 gram voor het 3G/4G-model is de iPad 3 toch nog heel wat lichter dan de eerste versie. Ter vergelijking: de concurrerende Galaxy Tab 10.1 van Samsung weeg 565 gram, wat ongeveer hetzelfde is als de flinterdunne AT200 van Toshiba. De nieuwe iPad is trouwens ook iets dikker dan zijn voorganger.

Hoe belangrijk zijn die verschillen nu, aangezien het toch maar gaat om 100 gram verschil en enkele millimeters? Echt significant kan je het niet noemen, zeker niet als je de iPad (of een andere tablet) voornamelijk in de sofa gebruikt. Alleen als je effectief heel de dag een iPad in de hand neemt, kan je het merken. Of er dan ook sprake is van ‘last’ is nog een andere zaak.

Dubbel zo scherp
Toen de iPad 3 de redactieruimte binnenwaaide, was ik er persoonlijk erg op gebrand om het Retina-scherm te vergelijken met het scherm van de iPad 2. Veel collega’s deelden die interesse, met als gevolg dat iedereen rond de twee tablets stond te drummen – en ook wel wat verder van de schermen stond dan bij normaal gebruik. Op dat moment zorgde het nieuwe scherm niet voor een ‘wow-gevoel’. De twee schermen leken nauwelijks van elkaar te verschillen. Oké, het scherm van de nieuwe iPad leek wat feller en gesatureerder, maar verder was het verschil toch eerder bescheiden.

Dat is natuurlijk geen toeval: hoe verder je van een scherm staat, hoe minder pixels je nodig hebt om een ‘Retina’-gevoel te krijgen. Daarom ook dat je bij een 40-inch televisie met ‘slechts’ 1.920 bij 1.080 op enkele meters afstand nauwelijks individuele pixels kan onderscheiden.

Neem je de iPad ter hand en legt je hem naast de iPad 2 op een normale kijkafstand (laat ons zeggen, ergens tussen 40 en 60 centimeter) dat is de impact van die 2.048 bij 1.536 beeldpunten groter. Letters worden haarscherp getoond en ook foto’s lijken iets meer detail te bieden. Bij foto’s vind ik de wat gesatureerde kleuren lichtjes storend, maar veel mensen zullen waarschijnlijk net appreciëren dat beelden van het scherm lijken te spatten. Net zoals sommige mensen de wat warmere kleuren van een Canon-camera verkiezen boven de neutralere registratie van een doorsnee Nikon.

Zeker bij tekstgerichte apps als Instapaper, Reeder of Kindle (niet toevallig drie van mijn favorieten), mails en webpagina’s met veel tekst is de meerwaarde van het Retina-scherm reëel. Kijk je dan naar dezelfde inhoud met een iPad 2-scherm, dan zal je letters op dat toestel opeens onscherp en minder aangenaam vinden.

Het effect van de vergelijking speelt hier wel sterk. Elke audioliefhebber kan je vertellen dat je eigen audio-apparatuur perfect goed kan klinken tot je ze naast  iets beter (en wellicht veel duurder) zet. Pas dan realiseer je vaak wat er ontbreekt in de klank van je huidig audiosysteem. Hetzelfde is waar bij de nieuwe iPad. Als je tevreden bent over het beeld van de iPad 2, moet je dus vooral gewoon bij de oude versie blijven én zeker niet beginnen te vergelijken.

Games en apps
Het effect van het Retina-scherm is ook minder uitgesproken bij games. Bij Real Racing 2 HD bijvoorbeeld – een van de eerste games om voor de nieuwe iPad te worden aangepast – is het tijden het racen heel moeilijk om een verschil te zien. Sommige zaken zoals de balustrades aan de zijkant van de weg of de spandoeken die over de racetrack hangen bevatten meer detail, dat wel. En ook de statische menu’s zien er veel gedetailleerder uit. Maar tijdens een race – veel beweging op het scherm dus – valt dat minder op.

Infinity Blade II is op dit moment wellicht het spel dat de iPad het meest op proef stelt. Het is een game met veel relatief statische momenten, tussen de zwaardgevechten door. Op die momenten zie je goed wat het Retina-scherm én de extra grafische kracht van de nieuwe iPad toevoegt. Er is meer detail, maar er zijn ook wat meer visuele effecten. Overigens, zelfs op de nieuwe iPad schokt Infinity Blade II lichtjes van tijd tot tijd, wat wel verbaast. Je zou denken dat de makers hun game zouden tweaken om het altijd vloeiend te houden.

Kortom, het retina-scherm heeft weldegelijk een meerwaarde, maar het is zeker niet noodzakelijk om puur daarvoor je iPad te upgraden. Zoals gezegd, het is vooral een interessante upgrade als je iemand bent die veel tekst – in welke vorm dan ook – consumeert.

Nog een mogelijke reden om te upgraden is dat je een iPad vaak gebruikt om foto"s te retoucheren, bijvoorbeeld net nadat je ze geïmporteerd hebt met de Camera Connection Kit. Niet toevallig brengt Apple net nu een iOS-vertaling van iPhoto uit. Deze app werkt uiteraard ook op de iPad 2 (maar niet op de eerste editie), net zoals andere uitstekende beeldwerkers als Snapseed of Filterstorm Pro. iPhoto is echter geoptimaliseerd voor het Retina-scherm; het extra detail dat dit scherm biedt is wel nuttig.

Overigens kan iOS iets dat veel andere fotobewerker-apps niet kunnen: werken met foto"s tot 19 megapixel. Omdat er veel te vertellen is over iPhoto voor iOS, kan je hier binnenkort een volledige review lezen vanuit het perspectief van fotomagazine Shoot-hoofdredacteur Erik Derycke.

Het Retina-scherm is niet natuurlijk niet het enige nieuwe aan de iPad 3. Onder de motorkap zit nu de A5X-chip. Die blijft een dualcore-processor bevatten (net zoals de iPad 2), maar is uitgebreid met een quad-core grafische chip. Het werkgeheugen is naar het verluidt verdubbeld naar 1.024 MB. Het nettoresultaat van die ingrepen is dat de nieuwe iPad toch kwieker reageert, zeker vergeleken met de eerste iPad in combinatie met iOS 5.x.

4G
Zoals bekend is de toevoeging van 4G weinig relevant voor Europese consumenten. Niet alleen zijn er nauwelijks LTE-netwerken bij ons, ze opereren op andere frequenties dan in de VS. Schijnbaar is de draadloze chip in de nieuwe iPad niet compatibel met de Europese frequenties. Als dat daadwerkelijk het geval blijkt te zijn, dan zou dat toch een opmerkelijke misser zijn van Apple.

Toch haal je nu al een snelheidswinst bij het surfen. Diezelfde 4G-chip presteert immers ook beter via 3G. Het hangt allemaal wat af van de operator (want heel wat mobiele netwerken beperken de datasnelheid), maar anekdotisch bewijs lijkt er op te wijzen dat je ongeveer 1,5 tot 2 keer sneller data binnenhaalt met de nieuwe iPad.

Een derde grote vernieuwing is de nieuwe camera. Of toch achteraan, waar we nu een 5-megapixelcamera vinden. Die kan nu trouwens ook in 1.080p-formaat filmen, waar de vorige iPad het met 720p moest stellen. Je moet er niet aan twijfelen: de nieuwe iPad produceert veel betere foto’s dan zijn voorganger, al blijft de vraag of er eigenlijk wel iemand een tablet gebruikt om kiekjes te maken. De kleine sensor die in dergelijke apparaten wordt gebruikt levert sowieso minder goede kwaliteit dan een van de betere compactcamera"s.

Gebruik je toch een iPad om te fotograferen, dan heb je nu wel een redelijke kans om een acceptabele foto te maken. Dat was vroeger anders.

Zwaarder en warmer
En zo komen we terug bij het hogere gewicht en de grotere batterij in de nieuwe iPad. Beide zijn vooral het logisch gevolg van het gebruik van het pixelrijke en gulzig Retina-scherm. De autonomie zou – met dank aan de grotere batterij – even goed moeten zijn als bij de iPad 2. Afgaande op de eerste tests die wij uitvoerden lijkt dat te kloppen, met de nuancering dat de tien uur die Apple belooft bij intens WiFi- en 3G-gebruik toch iets te optimistisch zijn.

Zeer merkbaar is dat de nieuwe iPad tijdens het gebruik relatief warm wordt. Niet verbrand-je-handen-heet, maar voelbaar. Metingen uitgevoerd door media als Tweakers.net en de Amerikaanse consumentenbond stellen dat de nieuwe iPad ongeveer 34 graden warm kan worden.

Qua comfort is dat zeker geen probleem, maar de vraag is wel of de iPad daardoor niet sneller oververhit raakt. Sowieso kon dat ook bij oude iPads, bijvoorbeeld als je het toestel op een warme zomerdag in de volle zon zou gebruiken. Vaak kwam dat niet voor – alleen al omdat je in de volle zon nauwelijks iets ziet op het spiegelende iPad-scherm – maar misschien zien we dat wel vaker opduiken bij de nieuwe versie.

Finaal oordeel
Veel mensen waren om een of ander reden teleurgesteld toen Apple de nieuwe iPad presenteerde. Bizar eigenlijk, want op zich heeft Apple net gedaan wat je kon verwachten: de iPad updaten met een aantal zaken die er voor zullen zorgen dat het de nummer één blijft in de tabletmarkt.

De iPad 2 blijft overigens gewoon verkrijgbaar, maar wel aan een lagere prijs. Dat betekent dat je bij Apple voortaan kan kiezen tussen een degelijke tablet voor een scherpe prijs en een iPad voor de vertrouwde kostprijs, maar wel met een veel beter scherm. Tegelijkertijd legt de nieuwe prijssetting van de iPad 2 het vuur aan de schenen bij Android-concurrenten, die tot op heden vaak hun prijspunten afstemden op de "normale" prijs van de Apple-tablet.

Ik vermoed daarom stilletjes dat iedereen die in de winkel de twee iPad"s naast elkaar ziet, niet zal twijfelen om die 80 euro extra te spenderen aan de nieuwe iPad. Een goede reflex, want voor die beperkte meerprijs krijg je een tablet met een (voorlopig) ongeëvenaard scherm die bovendien iets sneller reageert.