Bibnet zet boeken gratis online
Door een samenwerking met Nederland kan Bibnet een paar duizend Nederlandstalige boeken gratis online aanbieden.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) is zowat tien jaar operationeel. Vanuit Leiden digitaliseert ze romans en secundaire literatuur. Voor recente titels waarop nog auteursrecht rust, probeert ze met schrijvers en uitgeverijen overeenkomsten te sluiten om het boek toch gratis online te zetten.
Het Vlaamse Bibnet, vorig jaar opgericht door de overheid, heeft nu een akkoord met DBNL om hun collectie ook bij ons aan te bieden. Bibnet krijgt de rol van regisseur in het ontwikkelen van de digitale bibliotheek van de toekomst. Het kreeg daarvoor vorig jaar een werkingsbudget van bijna drie miljoen euro.
Gezamelijk onderhandelen
Rosemie Callewaert van Bibnet: “De openbare bibliotheken zijn gemeentelijk. Het zou een verspilling van energie zijn om iedereen afzonderlijk over rechten te laten onderhandelen voor digitale toepassingen. Daarom gebeurt dat door een overkoepelende instantie als Bibnet. Met digitale muziek waren we al bezig, nu komen digitale boeken erbij en wie weet later ook film.”
De boeken die nu digitaal worden aangeboden, zitten in ‘open domein’. Dat wil zeggen dat ze gratis beschikbaar zijn. “Wat Bibnet op zijn site doet,” zegt Callewaert, “is dat aanbod in verband brengen met de fysieke collectie. Stel dat iemand op zoek is naar een boek, en het is in zijn bibliotheek niet beschikbaar, dan is het misschien digitaal te consulteren.”
Bibnet moest geen dure licentie afsluiten met DBNL. De Vlaamse en Nederlandse partner versterken elkaar door meer volk naar de collectie te leiden.
Een eerste bezoekje leert dat er veel meer in die collectie zit dan oud werk van Louis Couperus, Multatuli en Ernest Claes. Er zitten ook veel recente titels in, zoals van Leonard Nolens, Willem Frederik Hermans, Maarten ‘t Hart, Geert Mak, Harry Mulisch, Patricia De Martelaere en Eric De Kuyper. Of heel jong werk, zoals van Sanneke van Hassel.
De collectie heeft non-fictie, onder anderen van Jo Tollebeek, Luc Huyse en Manu Claeys. Jongeren kunnen hun gading vinden bij Toon Tellegen, Els Pelgrom of Thea Beckman.
Toelating vragen
Hoe pakken de Nederlanders dat aan? René van Stipriaan, hoofdredacteur van DBNL: “Op recente titels zit vaak nog auteursrecht. Daarvoor gaan we toelating vragen om die digitaal te verspreiden. Het verheugende is dat we die toelating meestal krijgen als we erom vragen. Er is namelijk geen indicatie dat een digitale beschikbaarheid de boekenverkoop tegengaat. Integendeel, zelfs. Lezers gaan na online consultatie soms over tot de aanschaf.”
Als wederdienst biedt DBNL het gedigitaliseerde boek soms aan de uitgever aan. Zo kan een titel aan een tweede leven beginnen.
Steeds vlotter
Het werk om boeken te digitaliseren, begint almaar vlotter te verlopen. Van Stipriaan: “We werken met twee technieken. De eerste is een contextvrije opslag, zodat een boek ontdaan is van de vormgeving. Zo hebben we al ruim zevenduizend titels verwerkt. Nog eens zoveel titels hebben we via scannen gedaan. Door de verbeterde kwaliteit van apparatuur gaat dat steeds beter. Dit jaar denken we tot tienduizend titels te kunnen behandelen.”
Door een samenwerking met Nederland kan Bibnet een paar duizend Nederlandstalige boeken gratis online aanbieden.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) is zowat tien jaar operationeel. Vanuit Leiden digitaliseert ze romans en secundaire literatuur. Voor recente titels waarop nog auteursrecht rust, probeert ze met schrijvers en uitgeverijen overeenkomsten te sluiten om het boek toch gratis online te zetten.
Het Vlaamse Bibnet, vorig jaar opgericht door de overheid, heeft nu een akkoord met DBNL om hun collectie ook bij ons aan te bieden. Bibnet krijgt de rol van regisseur in het ontwikkelen van de digitale bibliotheek van de toekomst. Het kreeg daarvoor vorig jaar een werkingsbudget van bijna drie miljoen euro.
Gezamelijk onderhandelen
Rosemie Callewaert van Bibnet: “De openbare bibliotheken zijn gemeentelijk. Het zou een verspilling van energie zijn om iedereen afzonderlijk over rechten te laten onderhandelen voor digitale toepassingen. Daarom gebeurt dat door een overkoepelende instantie als Bibnet. Met digitale muziek waren we al bezig, nu komen digitale boeken erbij en wie weet later ook film.”
De boeken die nu digitaal worden aangeboden, zitten in ‘open domein’. Dat wil zeggen dat ze gratis beschikbaar zijn. “Wat Bibnet op zijn site doet,” zegt Callewaert, “is dat aanbod in verband brengen met de fysieke collectie. Stel dat iemand op zoek is naar een boek, en het is in zijn bibliotheek niet beschikbaar, dan is het misschien digitaal te consulteren.”
Bibnet moest geen dure licentie afsluiten met DBNL. De Vlaamse en Nederlandse partner versterken elkaar door meer volk naar de collectie te leiden.
Een eerste bezoekje leert dat er veel meer in die collectie zit dan oud werk van Louis Couperus, Multatuli en Ernest Claes. Er zitten ook veel recente titels in, zoals van Leonard Nolens, Willem Frederik Hermans, Maarten ‘t Hart, Geert Mak, Harry Mulisch, Patricia De Martelaere en Eric De Kuyper. Of heel jong werk, zoals van Sanneke van Hassel.
De collectie heeft non-fictie, onder anderen van Jo Tollebeek, Luc Huyse en Manu Claeys. Jongeren kunnen hun gading vinden bij Toon Tellegen, Els Pelgrom of Thea Beckman.
Toelating vragen
Hoe pakken de Nederlanders dat aan? René van Stipriaan, hoofdredacteur van DBNL: “Op recente titels zit vaak nog auteursrecht. Daarvoor gaan we toelating vragen om die digitaal te verspreiden. Het verheugende is dat we die toelating meestal krijgen als we erom vragen. Er is namelijk geen indicatie dat een digitale beschikbaarheid de boekenverkoop tegengaat. Integendeel, zelfs. Lezers gaan na online consultatie soms over tot de aanschaf.”
Als wederdienst biedt DBNL het gedigitaliseerde boek soms aan de uitgever aan. Zo kan een titel aan een tweede leven beginnen.
Steeds vlotter
Het werk om boeken te digitaliseren, begint almaar vlotter te verlopen. Van Stipriaan: “We werken met twee technieken. De eerste is een contextvrije opslag, zodat een boek ontdaan is van de vormgeving. Zo hebben we al ruim zevenduizend titels verwerkt. Nog eens zoveel titels hebben we via scannen gedaan. Door de verbeterde kwaliteit van apparatuur gaat dat steeds beter. Dit jaar denken we tot tienduizend titels te kunnen behandelen.”
