Schermafbeeldingen maken en annoteren

In een heleboel professionele en private situaties kan het erg praktisch zijn om snel een screenshot te nemen op je pc, er snel iets op aan te duiden – die titel op de website die je kleiner wil hebben, of de automatisch back-uppende map waarin je wil dat je tante haar foto’s sleept – en het resultaat door te sturen. Paint, of voor de Macgebruiker, Preview, en de ingebouwde methodes om schermafbeeldingen te maken schieten je hier wel te hulp, maar echt optimaal is het niet. Met Skitch maak je in zo’n geval in geen tijd een overzichtelijke, duidelijk geannoteerde afbeelding klaar.

Skitch is een gratis applicatie en vind je in app stores voor Mac, iOS, Android en Windows 8; maar er is ook een Windows-desktopversie die we hier als download aanbieden. In deze workshop maak ik gebruik van de Mac-app; de andere versies zijn echter quasi identiek wat features betreft.

Skitch hoort bij de familie van nevenproducten van de bekende notitie-app Evernote, wat dus wil zeggen dat er een wisselwerking is tussen de twee. Als je je bestanden in Skitch doorzoekt, doe je dat zo met Evernotes zoekmachine, en alle screenshots of bestanden die je in Skitch opslaat, kan je automatisch in een map in je Evernote laten zetten.

Je kan een bestaande foto of screenshot openen in Skitch, maar je kan er ook rechtstreeks eentje maken via de app zelf. Dat doe je met de Screen Snap-knop bovenaan. Een enkele klik op die knop laat je een selectie slepen op het scherm; met het pijltje aan de zijkant krijg je opties om een timed screen snap of een full screen snap te maken (waarbij Skitch zichzelf niet mee “fotografeert”); maar ook om de camera of webcam van je toestel te gebruiken om een nieuwe foto te maken. Ook het openen van een bestaand bestand of een wit canvas doe je onder dit menu. Op Mac heeft Skitch daarenboven ook een clipper in de menubalk van je systeem zitten, zodat je ook screenshots kunt maken met de app zonder dat je die open hebt.

Als je een gewone screenshot van een deel van je scherm neemt, moet je dat deel zoals gezegd selecteren; als je je muis loslaat, krijg je een paar opties te zien. Daarmee kan je de maat van je screenshot nog aanpassen, en kan je ook kiezen om alsnog voor een screenshot met timer te gaan of om het volledige scherm te gebruiken met respectievelijk het klok- en het fullscreen-icoontje onderaan.

Als je je screenshot of afbeelding hebt ingeladen, ga je over naar de kerntaak van Skitch: het annoteren van dat beeld. Dat doe je met de rij tools in de linkerbalk. De pictogrammen spreken hier grotendeels voor zich: je kan pijlen, getypte tekst en vormen toevoegen, met de hand schrijven of markeren (wisselen tussen dekkende en transparante lijnen doe je met het kleine pijltje), stempels plaatsen, en je afbeelding bijsnijden. Heb je een screenshot waar getypte tekst op te vinden is, dan zie je nog een extra tool verschijnen waarmee je die kan pixellen – handig als je bijvoorbeeld een nummerplaat of naam wil verbergen. Onderaan kan je tenslotte de kleur en de lijndikte voor de tools aanpassen.

Je kan elke annotatie nog aanpassen nadat ze geplaatst werden; daartoe selecteer je ze gewoon door er een keer op te klikken. Kleur, lijndikte, grootte en positie kan je nu allemaal wijzigen. Nog een tip als je de stempels gebruikt: als je gewoon klikt, verschijnt het cirkeltje met daarin het gewenste pictogram, maar als je even vasthoudt en in de gewenste richting sleept, verschijnt er een ook kleine pijl. Als je een stempel selecteert nadat je hem geplaatst hebt, kan je ook nog een extra label met tekst toevoegen.

Ben je klaar met je annotaties, dan kan je je afbeelding exporteren. Voor je dat doet, kan je in de onderste balk nog een aantal zaken aanpassen. Het belangrijkste daarbij is het bestandstype; dat zie je met een drop down-pijltje staan naast de bestandsnaam. Kies het gewenste formaat, en je kan het bestand eenvoudigweg opslaan (bijvoorbeeld op je bureaublad) door het uitstekende label onderaan vast te pakken en te slepen. Je kan ook de Export-functie in het File-menu gebruiken om een bestandstype te kiezen en de afbeelding lokaal op te slaan. De rest van de exportfuncties vind je onder het gekende export-icoon in de rechterbovenhoek. Daar kan je de afbeelding meteen doormailen of verzenden als bericht, delen op Facebook of Twitter of als schermachtergrond gebruiken. De exacte opties die je hier krijgt zullen uiteraard verschillen afhankelijk van het besturingssysteem waarop je werkt.

Als je bent ingelogd met Evernote kan je hier ook een url genereren en kopiëren die je kan delen. Dat doe je met de optie ‘Share & Copy url’. Klik je daarop, dan staat je afbeelding online om gedeeld te worden. Met ‘Copy & Open’ open je die gedeelde link zelf in je browser; onder ‘Options’ kan je aanduiden wat je precies wil delen. De laatste optie, ‘Stop Sharing’, zorgt ervoor dat jouw gedeelde afbeelding niet langer te bereiken is met de eerder aangemaakte link. Je wordt er in Skitch op twee plaatsen aan herinnerd dat een afbeelding nog gedeeld staat: als je de afbeelding aanklikt, blijft het Share-icoontje blauw, en in het overzicht op de homepage zie je een blauw schakel-icoon verschijnen op elke afbeelding die je gedeeld hebt.

In een heleboel professionele en private situaties kan het erg praktisch zijn om snel een screenshot te nemen op je pc, er snel iets op aan te duiden – die titel op de website die je kleiner wil hebben, of de automatisch back-uppende map waarin je wil dat je tante haar foto’s sleept – en het resultaat door te sturen. Paint, of voor de Macgebruiker, Preview, en de ingebouwde methodes om schermafbeeldingen te maken schieten je hier wel te hulp, maar echt optimaal is het niet. Met Skitch maak je in zo’n geval in geen tijd een overzichtelijke, duidelijk geannoteerde afbeelding klaar.

Skitch is een gratis applicatie en vind je in app stores voor Mac, iOS, Android en Windows 8; maar er is ook een Windows-desktopversie die we hier als download aanbieden. In deze workshop maak ik gebruik van de Mac-app; de andere versies zijn echter quasi identiek wat features betreft.

Skitch hoort bij de familie van nevenproducten van de bekende notitie-app Evernote, wat dus wil zeggen dat er een wisselwerking is tussen de twee. Als je je bestanden in Skitch doorzoekt, doe je dat zo met Evernotes zoekmachine, en alle screenshots of bestanden die je in Skitch opslaat, kan je automatisch in een map in je Evernote laten zetten.

Je kan een bestaande foto of screenshot openen in Skitch, maar je kan er ook rechtstreeks eentje maken via de app zelf. Dat doe je met de Screen Snap-knop bovenaan. Een enkele klik op die knop laat je een selectie slepen op het scherm; met het pijltje aan de zijkant krijg je opties om een timed screen snap of een full screen snap te maken (waarbij Skitch zichzelf niet mee “fotografeert”); maar ook om de camera of webcam van je toestel te gebruiken om een nieuwe foto te maken. Ook het openen van een bestaand bestand of een wit canvas doe je onder dit menu. Op Mac heeft Skitch daarenboven ook een clipper in de menubalk van je systeem zitten, zodat je ook screenshots kunt maken met de app zonder dat je die open hebt.

Als je een gewone screenshot van een deel van je scherm neemt, moet je dat deel zoals gezegd selecteren; als je je muis loslaat, krijg je een paar opties te zien. Daarmee kan je de maat van je screenshot nog aanpassen, en kan je ook kiezen om alsnog voor een screenshot met timer te gaan of om het volledige scherm te gebruiken met respectievelijk het klok- en het fullscreen-icoontje onderaan.

Als je je screenshot of afbeelding hebt ingeladen, ga je over naar de kerntaak van Skitch: het annoteren van dat beeld. Dat doe je met de rij tools in de linkerbalk. De pictogrammen spreken hier grotendeels voor zich: je kan pijlen, getypte tekst en vormen toevoegen, met de hand schrijven of markeren (wisselen tussen dekkende en transparante lijnen doe je met het kleine pijltje), stempels plaatsen, en je afbeelding bijsnijden. Heb je een screenshot waar getypte tekst op te vinden is, dan zie je nog een extra tool verschijnen waarmee je die kan pixellen – handig als je bijvoorbeeld een nummerplaat of naam wil verbergen. Onderaan kan je tenslotte de kleur en de lijndikte voor de tools aanpassen.

Je kan elke annotatie nog aanpassen nadat ze geplaatst werden; daartoe selecteer je ze gewoon door er een keer op te klikken. Kleur, lijndikte, grootte en positie kan je nu allemaal wijzigen. Nog een tip als je de stempels gebruikt: als je gewoon klikt, verschijnt het cirkeltje met daarin het gewenste pictogram, maar als je even vasthoudt en in de gewenste richting sleept, verschijnt er een ook kleine pijl. Als je een stempel selecteert nadat je hem geplaatst hebt, kan je ook nog een extra label met tekst toevoegen.

Ben je klaar met je annotaties, dan kan je je afbeelding exporteren. Voor je dat doet, kan je in de onderste balk nog een aantal zaken aanpassen. Het belangrijkste daarbij is het bestandstype; dat zie je met een drop down-pijltje staan naast de bestandsnaam. Kies het gewenste formaat, en je kan het bestand eenvoudigweg opslaan (bijvoorbeeld op je bureaublad) door het uitstekende label onderaan vast te pakken en te slepen. Je kan ook de Export-functie in het File-menu gebruiken om een bestandstype te kiezen en de afbeelding lokaal op te slaan. De rest van de exportfuncties vind je onder het gekende export-icoon in de rechterbovenhoek. Daar kan je de afbeelding meteen doormailen of verzenden als bericht, delen op Facebook of Twitter of als schermachtergrond gebruiken. De exacte opties die je hier krijgt zullen uiteraard verschillen afhankelijk van het besturingssysteem waarop je werkt.

Als je bent ingelogd met Evernote kan je hier ook een url genereren en kopiëren die je kan delen. Dat doe je met de optie ‘Share & Copy url’. Klik je daarop, dan staat je afbeelding online om gedeeld te worden. Met ‘Copy & Open’ open je die gedeelde link zelf in je browser; onder ‘Options’ kan je aanduiden wat je precies wil delen. De laatste optie, ‘Stop Sharing’, zorgt ervoor dat jouw gedeelde afbeelding niet langer te bereiken is met de eerder aangemaakte link. Je wordt er in Skitch op twee plaatsen aan herinnerd dat een afbeelding nog gedeeld staat: als je de afbeelding aanklikt, blijft het Share-icoontje blauw, en in het overzicht op de homepage zie je een blauw schakel-icoon verschijnen op elke afbeelding die je gedeeld hebt.